یکی از امتیازات مهمی که در توافقنامه ژنو و بنا بر عقیده دیپلمات های جمهوری اسلامی در ازای به رسمیت شناخته شدن حق غنی سازی ایران به طرف غربی واگذار شده است٬ موضوع تعلیق غنی سازی 20 درصد ٬ تعلیق غنی سازی بالای 5 درصد ٬ اکسیدکردن اورانیوم 5 و 3.5 درصدی که جدیدا تولید شده و یا در آیِنده قرار است تولید شود ٬ می باشد.
غنی سازی بیست درصد یکی از شرایط مهم در توافق ژنو است که باعث شده تا امریکا وهم پیمانانش تمام تلاش خود را برای متوقف کردن هر چه سریع ترآن به کار گیرند اما برای روشن ساختن اهمیت این موضوع لازم است تا فواید غنی سازی بیست درصد بر همگان اشکار شود.
اما غنی سازی 20 درصد از چند جهت برای ایران اهمیت دارد.
اول آنکه غنی سازی در این مقیاس نیاز ایران به کشورهای غربی برای تامین سوخت نیروگاه مهم تهران ودر نتیجه نیاز بیماران به رادیو دارو را مرتفع می ساخت.
دوم آنکه ایران می توانست براساس اختیاراتی که ان پی تی برای کشورهای عضو در نظرگرفته با فروش سوخت 20 درصد کسب درآمد کند. همانند آرژانتین که اواخر دهه 60 شمسی در ازای 100 کیلو اورانیوم 20درصد رقمی معادل 5 میلیون دلار از ایران دریافت کرد.
سوم آنکه ایران با استفاده از اورانیوم 20 درصد می توانست غنی سازی در سطح بالاتر را نیز تجربه کند. مثلا برای سوخت برخی زیردریایی ها و کشتی ها غول پیکر نیاز به اورانیوم 45 تا 50 درصد است.برای به دست آوردن اورانیوم در مقیاس بالاتر باید اورنیوم با غنای 20 درصد فرآوری شود و این امکان وجودندارد که بتوان به یک باره اورانیوم 5 درصد را به اورانیوم بالاتر از 20 درصد رساند.
چهارم آنکه اورانیوم 20 درصد قابلیت فرار هسته ای ایران را بالا برده بود.هر چند ایران بارها به صورت رسمی اعلام کرده بود که به دنبال ساخت بمب اتم نیست ٬ اما توانایی ایران درتولید اورانیوم 20 درصد این ترس را در میان غربی ها به وجود آورده بود که در صورت برخور نامتعارف با ایران به عنوان مثال حمله اسراییل به تاسیسات هسته ای ایران ٬ جمهوری اسلامی کمتر از 6 ماه اورانیوم 20درصد خود را به اورانیوم 90 درصد تبدیل می کند و به دنبال ساخت بمب اتم می رود. در واقع فرار هسته ای هیچ گاه از سوی ایران بالفعل نمی شد اما ایران با همین برگه می توانست بزرگترین امتیازات را از غرب بگیرد. خاطره پدرشهیداحمدی روشن از واکنش مصطفی به تعلیق غنی سازی اورانیوم در سال 82:
2-وقتی از مصطفی می‌پرسیدم که این غنی‌سازی 20 درصد به چه درد می‌خورد وقتی 3.5 درصد جوابگوی کارهاست، پاسخ داد که «ما می‌خواهیم در مقابل استکبار جهانی با دست پر صحبت کنیم، اگر آنها احساس کنند که ما از غنی‌سازی 20 درصد عاجزیم هیچ وقت به حرف ما گوش نخواهند داد
پدر شهید احمدی روشن افزود: «وقتی که آقایان قبول کردند که سایت‌های هسته‌ای بسته شود و غنی سازی تعطیل شود، این بچه گویا 10 سال پیر شد و آثار یاس و ناامیدی در چهره‌اش نمایان بود.
3-با وجود میزان نیاز واقعی کشور ما به تولید سوخت غنی سازی ۵ درصد و یا حتی بیش از بیست درصد، چرا غنی سازی ۵ درصد به بالا را تعلیق کردیم؟ آقای کمالوندی-سخنگوی سازمان انرژی اتمی- گفتند اگر به ما بدهند می‌خریم، اگر ندادند آن موقع تولید می‌کنیم! سوال این است که شما کشوری را در دنیا سراغ دارید که شرایطش مثل ما باشد؟ با وجود استقلال‌طلبی و دشمنی غرب با ما آیا این حرف قابل قبول است؟ روسیه و اوکراین بارها برای اروپا بر سر گاز طبیعی بازی در آوردند. حالا ما می‌خواهیم آنها به تعهد خودشان پایبند باشند؟! آیا هیچ عاقلی این حرف را قبول میکند که کشور را نیازمند دیگران کند؟ مگر یک شبه می‌توان این زیرساخت‌ها را فراهم کرد و به تولید رساند؟ مگر برای رادیو دارو همین بلا را سرمان نیاوردند؟!
4-آنچه مسلم است، نیاز قطعی کشور به بیست هزار مگاوات برق هسته ای می باشد و با توجه به اینکه هر هزار مگاوات برق هسته ای، یعنی ظرفیت فعلی نیروگاه بوشهر، نیاز به توان غنی سازی معادل ۱۹۰ هزار سو دارد، بنابراین اگر دولت وظیفه خود در ساخت نیروگاه را به خوبی انجام دهد، در آینده ای نه چندان دور، کشور باید توان غنی سازی بیست برابر ۱۹۰ هزار سو را داشته باشد.
5-نیاز به برق هسته ای
قانون در مورد تامین برق هسته‌ای چه می‌گوید؟
در سال ۱۳۸۴ قانونی در مجلس شورای اسلامی تصویب می گردد که به موضوع دستیابی جمهوری اسلامی ایران به فن‌آوری هسته‌ای صلح‌آمیز پرداخته است. این قانون می‌گوید: «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است در چارچوب معاهده (N.P.T) و قوانین بین‌المللی با بهره گیری از اندیشمندان، محققین و امکانات داخلی و بین‌المللی و همچنین پیگیری اجرای تعهدات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای برخوردار از این فناوری در برابر کشورهای عضو معاهده منع تولید و تکثیر سلاحهای هسته‌ای (N.P.T) نسبت به برخوردار نمودن کشور از فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز از جمله تأمین چرخه سوخت جهت بیست هزار مگاوات برق هسته‌ای اقدام نماید. سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در مورد تربیت نیروی انسانی متخصص اولویت بندی در فناوری و تحقیقات هسته‌ای توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان انرژی اتمی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.